Bijzondere vondsten op het OS&O-terrein Huisduinen

“Voor mij was het vooral de stilte daar die ik zocht”, vertelt Elly van IJsseldijk (1961). Lange tijd ging zij een paar keer per week met haar metaaldetector het OS&O-terrein om te zoeken: “Geen mensen om me heen, wel de natuur met planten en dieren tussen de oude gebouwen. Daar kon ik erg van genieten. Ik zag altijd wel wat bijzonders en ondertussen zocht ik met de detector.”

Hoewel haar bezoeken aan het OS&O op de eerste plaats een rustpunt waren in de week, vond Elly met die detector tegelijkertijd heel wat spulletjes. “Oh ik heb wel 25 uniform knopen gevonden uit alle tijdsperioden”, vertelt Elly. Het OS&O terrein kent dan ook een militaire geschiedenis die veel verder teruggaat dan de bouw van het Casino. Al zeker in de 18^e eeuw had het Galgenveld een militaire functie, inclusief schietbanen. In 1799 landden de Britten vlakbij in hun strijd tegen de Fransen en in de tijd van de Bataafse Republiek zaten er Spaanse krijgsgevangen die door Lodewijk Napoleon ingezet werden bij de bouw van Fort Morland, later Fort Kijkduin genoemd. Daarna kwamen er in de 19^e eeuw weer Nederlandse militairen, zoals Mariniers. “Behalve knopen vond ik ook munten en een reutel”, verteld Elly, “Dat is een voorwerp dat diende om je klei-pijp te stoppen.” De reutel die ik vond was van een zeldzaam type, in de vorm van een soort speelgoed hamertje.” Lokale historicus en detectorzoeker Lucien Okel schreef artikelen over alle vondsten van het Galgenveld gedaan door Elly en andere metaaldetectoristen. Bij elkaar vertegenwoordigen ze een grote historische rijkdom. Onderaan deze tekst vind je de titel van dit artikel.

“Maar voor mij persoonlijk is het meest bijzondere verhaal iets heel anders”, vertelt Elly verder. “Er stond een gebouw op het terrein dat bekend stond in Huisduinen als de ‘Boerderij van de Wint’. De beroemde kunstenaar Ruud van de Wint had in de grote artillerieloods op jarenlang zijn atelier, maar hij gebruikte ook die boerderij op het terrein tot hij in 2006 overleed. In de tijd dat ik er veel kwam, waren ze de boerderij al langzaam aan het slopen. Ik kwam vaak even kijken en foto’s maken van bijvoorbeeld van de gordijnen die voor de gebroken vensters mooi in de wind bewogen. Ik houd wel van ruïnes.”

“Toen op een dag ontdekte ik per toeval iets bijzonders. Op een muurtje stond een klein zelfportret van de Wint! (zie foto)Niemand wist daarvan! Je moet er bij bedenken dat de Wint een belangrijke kunstenaar is geweest en een grote naam in Huisduinen. Ik vond de vondst zo bijzonder dat ik het eerst een paar dagen voor mezelf heb gehouden. Gewoon om er even op te bezinnen en daar samen te zijn met dat portret. Toen ben ik naar de weduwe De Wint gestapt met het verhaal.”

Het zelfportretje is daarna door een aannemer uit de muur gezaagd en met stenen en al in veiligheid gebracht. Elly: “De aannemer vertelde me dat dat een bijzonder lastig klusje was. Waar het portret nu is, weet ik niet zeker, maar ik denk dat het in depot is bij Stichting de Nollen in Den Helder.”

 

 

Bronnen:

Lucien Okel, 2019. Galgenveld Huisduinen geeft geheimen van militaire knopen prijs (Deel 1 en 2). Levend Verleden , uitgave van de Helderse Historische Vereniging.

Foto boven: Fragment van het artikel uit ‘Levend Verleden’

Foto onder: Elly van IJsseldijk