Dit artikel maakt deel uit van het boek KIJK!, over 25 jaar herbestemmen door BOEi.
Hij kreeg er destijds als directeur van het Brabants Monumenten Fonds echt buikpijn van, zegt Peter Stutvoet. “Het was win-win met de plannen voor Het Nemiusklooster. De initiatiefneemsters klopten bij ons aan met een geweldig idee voor het gebouw. Ze wilden het voormalige klooster verbouwen en er een eenvoudige logiesvoorziening beginnen. Daar konden mensen met afstand tot de arbeidsmarkt een leer-werktraject volgen. Maar we kregen het financieel níet voor elkaar. Gelukkig lukte het BOEi later wel.”
Nadagen van de crisis
De tijd zat ook niet mee. Het was in de nadagen van de crisis: banken en overheden zijn niet erg gul met de centen. Het Monumenten Fonds wil er zelf ook geld in steken “maar het was net niet genoeg. Er zat een gat van twee ton. En wij waren afhankelijk van dat type financiering.” Hij vond het echt verschrikkelijk, want álles aan dit plan was goed, zegt Stutvoet. “BOEi kan een beroep doen op andere potjes en zo’n project wél het benodigde laatste zetje geven. Gelukkig is dat ook gebeurd, dat vergt lef. Maar wij hadden het graag zelf gedaan.”
Goddelijk overnachten
Sindsdien heet het Nemiusklooster ‘Kloosterhotel De Soete Moeder’. Je kunt er ‘goddelijk’ overnachten in één van de 24 hotelkamers en vergaderen en brainstormen met ‘de zegen van boven’ én een lekkere lunch. De kapel, met prachtig glas-in-lood, is te huur voor rouwen en trouwen en meer. Het complex beschikt over een grote kloostertuin waar het goed vertoeven is. De ligging is perfect: rustig in een woonbuurt, nog geen tien minuten lopen van het centrum van Den Bosch. Zoals de initiatiefnemers het plan aan het Monumenten Fonds presenteerden, loopt het nu. Het hotel is een leerwerkproject voor mensen die moeilijk aan de slag komen op de arbeidsmarkt. Onder leiding van professionals kunnen zij aan het werk in de facilitaire dienst, de keuken, de horeca/bediening. Na afronding van een persoonlijk traject maken ze meer kans op regulier werk.
Zusters van Liefde
Vele tientallen jaren was dit rijksmonument (gebouwd in 1928 in Amsterdamse School-stijl) de thuisbasis van de Zusters van Liefde, die veel maatschappelijk werk in de wijk deden, ouderen verzorgden en onderwijs gaven. Het klooster maakte deel uit van een huizenblok waarin ook nog een kerkje, een bejaardenpension, een pastorie en twee schoolgebouwen zaten. Veel inwoners van Den Bosch gingen bij deze nonnen op school.
Eline van Lith en Adri Ederveen, de initiatiefnemers van Stichting Bij de Soete Moeder, zien zichzelf als een soort ‘hedendaagse zusters’, zeggen ze. Adri heeft inmiddels een stapje terug gedaan, Eline is nog volop aan de slag. Maatschappelijk ondernemen zoals zij zijn gaan doen, geeft mensen die een extra zetje wel kunnen gebruiken, meer kansen, vindt zij. “Jongeren kunnen hun toekomst een positieve draai geven door in dit kloosterhotel te leren, te werken én samen te werken met anderen. Zodat ze plezier in het werk krijgen, zichzelf beter leren kennen en na het traject hopelijk door kunnen stromen naar een baan of opleiding.”
Nieuwe betekenis
Zo krijgt dit betekenisvolle gebouw weer nieuwe betekenis. Het staat letterlijk en figuurlijk middenin de samenleving. Dat was altijd al zo: de wijkbewoners voelen een hechte band met dit gebouw, en de vroegere Zusters denken ook met veel liefde aan hun kloostertijd in De Muntel, zoals de wijk heet, terug. Veel van die verhalen heeft BOEi in woord en beeld verzameld en ze zijn te vinden op de website. ‘Zo bouwen we aan erfgoedgemeenschappen, zoals ook is vastgelegd in het verdrag van Faro.’ Dat verdrag werd door Nederland ondertekend en er staat onder meer in dat het wenselijk is als cultureel erfgoed kan bijdragen aan het verwezenlijken van maatschappelijke doelen.
Dat ‘middenin de samenleving staan’, betekent helaas ook dat de coronacrisis er hard inhakte: qua exploitatie natuurlijk, maar ook omdat juist de mensen die hier aan hun toekomst werkten, daardoor lang thuis kwamen te zitten. Inmiddels draait de Soete Moeder weer volop, ook omdat BOEi haar verantwoordelijkheid nam als verhuurder.
Als u een BOEi-obligatie koopt of Vriend van BOEi voor het leven wordt, ontvangt u het boek ‘KIJK!, 25 jaar herbestemmen in Nederland’ cadeau. Boordevol foto’s en artikelen over nieuw leven voor oude gebouwen. Meer informatie vindt u op onze website.
