Geef cultureel erfgoed een nieuwe toekomst en steun BOEi! - Doe mee

De kerktoren van Sint Anna ter Muiden – De Duivelstoren

Dit artikel maakt onderdeel uit van een reeks van in totaal tien artikelen over de Hervormde kerk in Sint Anna ter Muiden. In deze artikelen zijn de interviews met tien (oud)bewoners van Sint Anna verwerkt die hebben vertelt over hun herinneringen omtrent de kerk en welke betekenis het gebouw voor hen heeft.

De toren van de kerk in Sint Anna ter Muiden werd ergens vroeg in de veertiende eeuw gebouwd en is daarmee het oudste gedeelte van de kerk en daarnaast een van de oudste gebouwdelen van de omgeving. De stompe, massieve toren straalt waardigheid en rust uit. In de verhalen rondom de kerk neemt hij een bijzondere plek in en er hangt een bijna mystiek aura rondom de toren.

Kinderen vertelden elkaar griezelverhalen over de toren en er was veel stoutmoedigheid nodig om de toren te beklimmen. Hij is ook nog eens basis van een roman door Jan. H. Eekhout. De naam ervan – De Duivelstoren – geeft al de stemming weer van dit verhaal.

De eerste keer dat Leon Meijers als volwassene de toren beklom, bleef hij er zo lang dat de mensen zich afvroegen of er iets met hem aan de hand was. In werkelijkheid was hij aan het genieten van het uitzicht: “Je kan er mijlenver kijken. Je ziet de zee, je ziet de boten. En je kunt heel ver naar België kijken waar je soortgelijke torens ziet.”

Er gaat het verhaal dat na de Tweede Wereldoorlog veel mensen van de toren sprongen om zichzelf van het leven te beroven. Dit inspireerde Jan H. Eekhout tot de roman De Duivelstoren waarin het gaat over mensen die door de duivel (de dominee) werden gedwongen om van de toren af te springen. Via een tunnel onder de kerk, die uitkwam bij de kerker, kon hij ongezien terug naar zijn huis nadat zijn slachtoffers waren gesprongen. Er is daadwerkelijk een kerker bij de ingang van de traptoren, wat tot een huiver leidt voor diegenen die de toren via de duistere opgang beklimmen.

Han Westerweele vertelde dat hij als kind weleens de toren beklom: “We gingen wel eens met de trap naar boven waar halverwege een donker gedeelte is. Dan moest je op de tast naar boven en dat was best spannend. Als jongen loop je naar boven en dan kom je bij dat donkere gedeelte: je weet niet waar je terecht komt! Boven heb je een prachtig uitzicht!

Tekst: Daniela van Groningen
Beeld: Jan van Dalen